Niedługo miną trzy lata od strajku nauczycielskiego, który zorganizowany został w 2019 r. i był jedną z większych akcji strajkowych w historii Polski po 1989 roku. Przy okazji zbliżającej się rocznicy, zdecydowaliśmy się na przeprowadzenie wywiadów z przedstawicielami i przedstawicielkami komisji Inicjatywy Pracowniczej działającymi w różnego typu placówkach szkolnych. Wywiady przeprowadziliśmy z: Przemkiem ze Szkoły Podstawowej w Sadkach (wieś w województwie kujawsko-pomorskim), Dorotą ze Szkoły Podstawowej nr 8 w Toruniu, Beatą z Golubia-Dobrzynia (miasto poniżej 20 tys. mieszkańców) oraz z Beatą z Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 15 we Wrocławiu.

 W najblższy weekend (12-13 marca) w Warszawie odbędzie się XII Krajowy Zjazd Delegatów i Delegatek OZZ Inicjatywa Pracownicza. Poniżej publikujemy program wydarzenia oraz informacje organizacyjne.

W ubiegłym tygodniu, Komisja Inicjatywy Pracowniczej działająca w zakładach Danfoss Poland przeprowadziła dwie akcje informacyjne nt. trwającego w spółce od listopada ub.r. sporu zbiorowego. Do pracodawcy trafiła także pracownicza petycja z poparciem dla postulatów wysuwanych przez związek oraz projekt protokołu rozbieżności. Koledzy i koleżanki z Danfoss zapowiadają, że w przypadku braku reakcji ze strony dyrekcji, kolejnym krokiem będzie wniosek do Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej o wyznaczenie mediatora.

W ubiegłym roku, 5 komisji Inicjatywy Pracowniczej z branż logistyki i przemysłu wystąpiło do pracodawców z żądaniami na podstawie przepisów Ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. W każdej z firm główne żądania dotyczą wzrostu płac, który zrekompensować ma rosnące koszty utrzymania.

Przemysław Czarnek w rewolucyjnym zapale zaczyna prześcigać swoją poprzedniczkę na stołku ministra edukacji Annę Zalewską, likwidatorkę gimnazjów. Czarnek obiecywał duże podwyżki dla nauczycieli. W rzeczywistości proponuje im obniżki i pogorszenie – i tak fatalnych – warunków pracy.

Długość okresu rozliczeniowego ma ogromny wpływ na organizację czasu pracy. Przepisy Kodeksu pracy dają pracodawcom stosunkowo dużą swobodę przy ustalaniu ile wynosić ma okres rozliczeniowy, jednak związki zawodowe także mają pewien wpływ na tę kwestię. Poniższy poradnik opisuje jakie są konsekwencje wydłużania okresów rozliczeniowych dla pracowników i pracownic, omawia przepisy ustalające maksymalną dopuszczalną długość okresu rozliczeniowego oraz procedurę zmiany tej długości oraz zawiera praktyczne porady odnośnie tego, jak związki zawodowe mogą bronić załogę przed niekorzystnymi zmianami dotyczącymi długości okresu rozliczeniowego.

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, na koniec ubiegło roku ponad półtora miliona pracowników i pracownic wykonywało swoją pracę z domu[1]. Większość z osób pracujących w ten sposób robiło to na podstawie wprowadzonego w rządowych „tarczach antykryzysowych” trybu „pracy zdalnej”. Chociaż pierwsze badania społeczne na ten temat wskazują, że „tylko co dziesiąty pracownik chciałby wrócić do biura na stałe” [2], to jednak praca zdalna – podobnie jak inne formy wykonywania pracy z domu – jest związana z całym szeregiem problemów, które trudno dostrzec na pierwszy rzut oka.

Paweł, Darek i Justyna pracowali w klubie Punto w Poznaniu, który uznawany był za przyjazny środowiskom LGBT. W 2019 r. właściciel przestał wypłacać pracownikom należne wynagrodzenia. Rozmawiamy z Marcinem Czachorem, dzięki któremu zapadły korzystne dla poszkodowanych wyroki. Jego kancelaria współpracuje z Inicjatywą Pracowniczą od dłuższego czasu.

Pandemia pokazała, że rozbity, słaby i od lat lekceważony ruch pracowniczy w Polsce potrzebuje jeszcze czasu, aby się zjednoczyć i wydobyć z zapaści. Nie sprzyja temu wciąż dominujący pogląd, iż pracownikom fizycznym z zasady nie należy się nic, pracownikom umysłowym trochę więcej, a przedsiębiorcy to „święte krowy”, które powinny mieć dostęp do całego bogactwa.

Rządowe „tarcze antykryzysowe” umożliwiły pracodawcom rozpoczęcie negocjacji porozumień obniżających wynagrodzenia i pogarszających warunki pracy. W wielu zakładach pracy – zwłaszcza tam, gdzie nie działały związki zawodowe – porozumienia te przerzuciły koszty kryzysu na szeregowych pracowników. Tam, gdzie działają związki pracodawcy zobligowani byli do negocjacji, a związki mogły wpływać na porozumienie poprzez mobilizowanie załogi, organizowanie nacisku na pracodawcę czy nagłaśnianie problemu w mediach.

Ostatnie tygodnie pandemii koronawirusa ujawniają, dzięki komu nasze społeczeństwo może przetrwać. To pracujący w logistyce, ochronie zdrowia, handlu, poczcie i w innych branżach ratują Polskę przed zapaścią. Równocześnie kierownicy przedsiębiorstw, właściciele, finansiści i politycy izolują się w swoich domach. Mogą sobie na to pozwolić, gdyż podstawowe środki utrzymania wciąż są wytwarzane i dostarczane przez armię pracowników, którzy niejednokrotnie są zatrudnieni za najniższe płace i w najgorszych warunkach. Obecnie, dodatkowo narażają się na chorobę i utratę życia. Od dekad elity pomniejszają znaczenie pracowników dla funkcjonowania społeczeństwa. Kiedy domagamy się zabezpieczeń socjalnych i wyższych płac, słyszymy, że sami mamy zadbać o siebie. Dziś elity wmawiają nam jednak, że to my musimy pracować i zadbać o ich dobrostan i że bez nas ten kraj stanie.

Ogłoszony przez rząd plan nowelizacji tzw. „specustawy” przeciwdziałającej epidemii koronawirusa przedstawiony został jako „tarcza” mająca chronić społeczeństwo przed głębokim kryzysem ekonomicznym i społecznym. Tymczasem projekt ten przypomina raczej najostrzejsze polityki „zaciskania pasa” pracowników i pracownic znane nam z kryzysów w latach 2001-2004 i 2009-2013: hojne wsparcie otrzymują pracodawcy, a pracująca większość społeczeństwo ochraniać ma biznes przez obniżki płac i dłuższy czas pracy.

Komisja Krajowa Inicjatywy Pracowniczej przyjęła stanowisko krytycznie odnoszące się do rządowego planu tzw. "tarczy antykryzysowej". Jak można przeczytać w dokumencie: "Wiele propozycji zawartych w „tarczy” doprowadzi do obniżenia wynagrodzeń, osłabienia związków zawodowych i jeszcze większego podporządkowania pracowników i pracownic pracodawcom." KK krytykuje także m.in.: zbyt niską pomoc dla osób zatrudnionych na umowach śmieciowych, brak uwzględnienia w "tarczy" sytuacji osób bezrobotnych, pozbawionych ubezpieczenia zdrowotnego oraz emerytów i emerytek , a także plany uelastycznienia czasu pracy.

Alternatywą dla rządowych planów jest 10 postulatów, wśród których znalazły się żądania: czasowego zamknięcia zakładów pracy, których działalność nie jest niezbędna w okresie epidemii i wypłacenia ich pracownikom i pracownicom 100% wynagrodzenia, gwarantowany dochód dla osób pozbawionych pracy i powszechne prawo do opieki zdrowotnej, podwyższenie zasiłków dla bezrobotnych oraz wydłużenie czasu ich wypłacania, likwidacji umów śmieciowych, zamrożenia czynszów i opłat za mieszkanie, wstrzymania eksmisji oraz zapewnienia wszystkim darmowego dostępu do podstawowych mediów (prąd, gaz, bieżąca woda, ogrzewanie).

Stanowisko kończy się wezwaniem, aby koszty polityki antykryzysowej nie zostały przerzucone na pracowników i pracownice. Komisja Krajowa przypomina, że "przez ostatnie 30 lat pracodawcy przechwytywali ponad połowę wytwarzanego przez gospodarkę bogactwa w formie zysków" i wskazuje, że "pieniądze na wszystkie wydatki związane z kryzysem można znaleźć w kieszeniach szefów, osób najbogatszych, prezesów i bankierów".

[przeczytaj całe stanowisko]

Stanowisko Komisji Krajowej OZZ Inicjatywa Pracownicza wobec rządowej „tarczy antykryzysowej”

Inicjatywa Pracownicza krytycznie ocenia przedstawiony przez rząd plan „tarczy antykryzysowej”. Zarówno kwota przeznaczona na pomoc, jak i proponowane rozwiązania, są dalece niewystarczające lub wręcz nietrafione. Wiele propozycji zawartych w „tarczy” doprowadzi do obniżenia wynagrodzeń, osłabienia związków zawodowych i jeszcze większego podporządkowania pracowników i pracownic pracodawcom. Kategorycznie przeciwstawiamy się jakimkolwiek obniżkom płac, które są formą przerzucania na pracowników i pracownice kosztów kryzysu wywołanego epidemią koronawirusa.

W numerze:

Od redakcji

Z ŻYCIA ZWIĄZKU:

- Dziesiąta rocznica śmierci Marcela Szarego

- Zaproszenie do współpracy w ramach Zjednoczenia Niezależnych Związków Zawodowych

- Walka o pracowników lokalnych kolei

- Polityczna karuzela to wyzwanie dla związków w publicznej administracji

- Komisja w Danfossie podsumowuje rok

- Głos załogi jest dla nas najważniejszy – wywiad z komisją w Avon Distribution

- 16 miesięcy czekają na wypłatę. Prokuratura i sąd nie widzą problemu

- Zmiany w warszawskiej kulturze

ZJAZD ROBOCZY - MATERIAŁY

- Główne problemy związane z czasem pracy w Polsce

- Spory zbiorowe i prawo do strajku

- Koordynowanie działań IP na poziomie branżowym i terytorialnym

- Biuro związku i funkcje w Komisji Krajowej

PRAWO:

- Wielkie zwycięstwo przed Sądem Najwyższym

ZE ŚWIATA PRACY:

- Protesty w pomocy społecznej – niskie płace, duża odpowiedzialność i zwalczanie związków zawodowych

ZAGRANICA:

- Makronizm wkrótce się skończy. Związkowcy o strajku generalnym we Francji

OSTATNIA STRONA:

- Co się zmienia w miejscu pracy gdy powstaje organizacja związkowa?